Βιταμίνη Α

Βιταμίνη Α ή Ρετινόλη

  • ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ:

1)Απαραίτητος διατροφικός παράγοντας για την ανάπτυξη.

2)Παίζει ρόλο στην όραση και στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης και της διαφοροποίησης των ιστών.

3)Οι ομάδες οι οποίες ασκούν τη δράση της βιταμίνης Α είναι η ρετινόλη, η ρετιναλδεϋδη, το ρετινοϊκό οξύ και μια ποικιλία καροτενοειδών και άλλων σχετικών ενώσεων (γνωστά ως καροτενοειδή).

  • ΠΗΓΕΣ:

1)Η  αυτούσια βιταμίνη Α απαντάται μόνο σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Η πλουσιότερη πηγή της είναι το συκώτι.

2)Τα καροτενοειδή απαντώνται στα πράσινηα, κίτρινα και κόκκινα φρούτα και λαχανικά, καθώς και στο συκώτι, μαργαρίνη, γάλα και προϊόντα γάλακτος.

  • ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΡΕΤΙΝΟΛΗΣ:

1)Απορροφάται στο λεπτό έντερο διαλυμένη στο λίπος.

2)Το 70-90% της διατροφικής ρετινόλης απορροφάται φυσιολογικά και ακόμα και σε υψηλά ποσοστά πρόσληψης, το ποσοστό αυτό μειώνεται ελάχιστα.

3)Σε άτομα με πολύ χαμηλή πρόσληψη λίπους (<10% της ενέργειας από λίπος), η απορρόφηση τόσο της ρετινόλης όσο και των καροτένιων δυσχεραίνεται και για τον λόγο αυτό οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος σχετίζονται με ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α.

  • ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Α: νυχτερινή τύφλωση – νυκταλωπία, ξηροφθαλμία, κερατινοποίηση του δέρματος.
  • ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Α:

1)Η δυνατότητα μεταβολισμού της βιταμίνης Α από τον οργανισμό είναι πολύ μικρή.

2)Εξαιρετικά αυξημένες προσλήψεις οδηγούν σε συσσώρευση της βιταμίνης στο ήπαρ και σε άλλους ιστούς, με αποτέλεσμα την αύξηση της παρουσίας ελεύθερης βιταμίνης Α στον οργανισμό. Αυτό μπορεί να προκαλέσεις: καταστροφή ήπατος και των οστών, απώλεια τριχώματος, έμετους, πονοκεφάλους.

3)Παρατεταμένη και τακτική πρόσληψη ?7,5-9mg/ημέρα από ενήλικες (και σημαντικά μικρότερης ποσότητας από παιδιά) προκαλεί συμπτώματα τοξικότητας.

(Κατσιλάμπρος Ν., 2010)